10 năm trước (Tháng 4/2006), khi tôi (Rongxanh) thấy tấm hình này trên trang chuyên về ảnh là Corbis, đã đưa lên diễn đàn Ttvnol.com, ngay lập tức đã có ý kiến nghi ngờ về tính xác thực của những bức hình này. Các ý kiến này đều cho rằng đây là những bức ảnh giả, làm gì có việc tổn thất lớn như vậy của phía Quân Giải phóng trong thời điểm này, khi quân lực VNCH đã tan rã!!
Tuy nhiên, có bác Altus đã mail hỏi tác giả những bức ảnh chụp này, và đã nhận được phản hồi. Nội dung các email trao đổi như sau:
Ngày 11/5/2006
Các bác,
Các bác tranh luận hăng quá Tôi đã liên lạc được với phóng viên Jacques Pavlovsky, và sau đây là hai bức thư trả lời của ông: ''Bonsoir,
Je vais essayer de répondre à vos questions.
La première photo ( celle des chars en feu) a été faite à Saïgon, à l''entrée Nord ( ?) de la ville, dans un quartier de la périphérie, le lendemain de l''entrée des Troupes Nord Vietnamiennes.
La légende ne doit pas être bonne, cette photo a été prise le premier mai et non comme indiqué le 30 avril.Comme nous avons été bloqué, avec nos films, à Saigon de nombreux jours avant d''aller à Ventiane, il est possible que ma rédaction de l''époque est faussement légendée cette image.
Ces chars contenaient à l''intérieur des obus qui de temps en temps
éclataient sous la chaleur des flammes.Quant à la deuxième ( les jeunes femmes en bicyclette) elle est faite au même endroit un ou deux jours après le première, mais je n''en ai pas un souvenir précis. Les chars avaient été mis sur le coté de la rue pour laisser la circulation. Il faudrait regarder les planches-contact. C''est aujourd''hui très difficile... mais possible ! Quand j''irai à Paris, ce qui est rare, j''aurai peut-être accès au gardiennage ou sont bloquées les images non numérisées. Pas de promesse mais j''essaierai.
Si vous avez d''autres questions, je tacherai d''y répondre. N''hésitez pas ! En 1979, j''ai passé de nombreuses semaines en mer de Chine, à Poulo Bidong, etc..avec l''Ile de Lumière;
Bien cordialement.
Jacques PAVLOVSKY''
Xin chào,
Tôi sẽ thử trả lời những thắc mắc của ông.
Tấm ảnh thứ nhất (mấy cái xe tăng đang cháy), chụp ở Sài gòn, tại một cửa ngõ phía Bắc (?) thành phố, một khu ngoại ô, một ngày sau khi quân Bắc Việt vào thành phố Chú thich (trong sách) không chính xác, ảnh này chụp ngày 01/05 chứ không phải 30/04 như họ viết. Hồi đó bọn tôi bị kẹt, cùng với phim, ở Sài Gòn nhiều ngày trước khi sang được Vientian, có lẽ tòa soạn của tôi đã ghi nhầm ngày.
Ba chiếc tăng này chứa nhiều đạn bên trong và đạn cứ chốc chốc lại nổ vì lửa nóng. Tấm ảnh thứ hai (có mấy cô gái đi xe đạp), được chụp cũng ở chỗ ấy, sau khi chụp tấm thứ nhất một hoặc hai ngày, bây giờ tôi không còn nhớ chính xác. Lúc này mấy cái xe tăng đã được đẩy sang lề đường để giải tỏa giao thông. Có khi tôi phải xem lại bộ ảnh gốc (planche-contact là ảnh chụp xếp theo thứ tự như ở hiệu ảnh rửa thử index làm mẫu, kiểu như slide-show, nhìn có thể nhớ lại là ảnh nào chụp trước hay sau ảnh nào, có thể giúp nhớ lại nhiều điều) Cái này hơi khó, nhưng có thể làm được...Bao giờ tôi có dịp lên Paris, mà tôi ít đi lắm, có thể tôi sẽ vào được chỗ lưu trữ ảnh gốc, chưa số hóa. Tôi không dám hứa nhưng tôi sẽ cố.
====
Trao đổi khác:
Sau đấy tôi gửi cho ông ta tấm ảnh mới chụp của bác ov10, và hỏi ông ta về chuyện nòng pháo và hỏi sao chỗ ấy lại vắng tanh vắng ngắt, sao không có bộ đội canh xe. Ông ta trả lời thế này: ''Đúng là chỗ ấy đấy, chỉ cách chừng vài chục mét thôi, phong cảnh giống hệt.
Chuyện nòng pháo thì tôi chịu. Trên ảnh của tôi có ba cái xe tăng, nhưng cũng có thể còn những cái khác nữa bên cạnh chăng ? Tôi không nhớ nữa.
Mấy cái xe này nằm ngay giữa đường, bọn tôi thì đi taxi tới, chẳng ai nói gì chúng tôi cả. Tôi nhớ có một lũ trẻ ở gần đấy. Chỗ đó nguy hiểm, vì đạn trong xe có thể nổ. Bọn tôi bảo lũ trẻ đừng có tới gần, nhưng chúng chỉ cười thôi! Bọn tôi đi thêm vài trăm mét nữa thì quân Bắc Việt bắt chúng tôi quay lại.
Hôm 30/04, tôi cùng bộ đội đi theo những chiếc xe tăng đầu tiên vào Dinh Độc Lập, xông lên bãi cỏ. Khoảnh khắc lịch sử đấy! Chỉ vài phút sau ông Minh đi ra, thế là tôi chụp được!
===
Đăng nhận xét